Deel dit
door Taxperience op maart 2024
U heeft wellicht wel eens gehoord van de mogelijkheid om uw vermogen te beheren via een familiefonds. Een familiefonds kan zeer interessant zijn voor vermogende families.
Hierna gaan wij in op een aantal mogelijkheden van een fonds voor gemene rekening (’FGR’), hierna ook wel het familiefonds genoemd. Meer specifiek gaan wij in op het overdragen van vastgoed aan de (klein)kinderen via een familiefonds.
Wij gaan eerst in op het FGR in het algemeen en vervolgens zullen vervolgens het schenken van vastgoed via een FGR aan de (klein) kinderen behandelen.
Fonds voor gemene rekening
Een FGR is een fonds waarin participanten vermogen bij elkaar brengen om dit gezamenlijk te beleggen of te laten beleggen. Een FGR heeft een beheerder, een bewaarder en minimaal twee participanten.
Zie hieronder een schematische weergave van een FGR-structuur waarbij vader, moeder en de kinderen participanten zijn. Vader is in dit voorbeeld bestuurder van de stichting die als bewaarder en beheerder van het vermogen van het fonds optreedt.
Door de onderliggende documenten op de juiste wijze in te richten, kwalificeert het FGR als besloten en daarmee als fiscaal transparant. Dit houdt feitelijk in dat het vermogen van het FGR fiscaal wordt toegerekend aan de participanten, die dit vermogen in hun aangifte inkomstenbelasting dienen op te nemen. Bij het beleggen van vermogen zal dat veelal in box 3 zijn.
Om een aantal redenen is het familiefonds aantrekkelijk:
- in het kader van estate planning: op een gecontroleerde manier kan er vermogen overdragen worden naar de volgende generaties;
- de ouders behouden via het bestuur van de stichtingen die als bewaarder en beheerder optreedt de controle over het vermogen;.
- de kinderen kunnen geleidelijk worden betrokken bij het vermogensbeheer en kunnen desgewenst in de toekomst in het bestuur van de beheerstichting worden opgenomen; en
- het vermogen, zoals een effecten- of vastgoedportefeuille, kan bij elkaar gehouden worden.
Schenken van vastgoed aan de (klein)kinderen via een familiefonds
Een van de situaties waarbij het familiefonds kan worden gebruikt, is het schenken van vastgoed aan de (klein)kinderen. Wij zullen hier nader op ingaan.
Om het vastgoed via een familiefonds te kunnen schenken, dient het vastgoed eerst te worden ingebracht in het FGR. In ruil voor deze inbreng worden zogenaamde participatiebewijzen in het FGR uitgegeven. In de situatie dat het vastgoed reeds twee eigenaren heeft, is geen overdrachtsbelasting verschuldigd bij deze inbreng, mits de juridische of economische gerechtigdheid tot het vastgoed niet wijzigt bij deze inbreng.
In de situatie dat het vastgoed op het moment van inbreng slechts één eigenaar heeft, dient er voorafgaand een tweede participant gevonden te worden ten einde een fonds te kunnen vormen. Als tweede gerechtigde in het FGR zou bijvoorbeeld de onder huwelijkse voorwaarden gehuwde partner of een meerderjarig kind gehanteerd kunnen worden. Over de ‘verschuiving’ van de gerechtigdheid tot het vastgoed, hetgeen gezien wordt als een schenking, is wel 10,4% overdrachtsbelasting en 10 tot 20% schenkbelasting verschuldigd. Dit leidt in beginsel dus tot dubbele belastingheffing. Echter, in deze gevallen kan gebruik worden gemaakt van de zogenoemde ‘samenloopregeling’, waarbij de betaalde overdrachtsbelasting in mindering komt op de verschuldigde schenkbelasting.
Zodra het familiefonds is opgezet, kan de economische eigendom van het vastgoed door middel van het overdragen van participatiebewijzen in het fonds geschonken worden aan de (klein)kinderen. Stel dat bijvoorbeeld 10% van de participatiebewijzen aan de kinderen wordt geschonken, dan gaat de economische eigendom van het vastgoed daarmee voor 10% over naar de kinderen; deze krijgen daarmee het recht op 10% van de netto huuropbrengsten van de betreffende onroerende zaken, maar ook 10 % van de waardmutatie daarvan het vastgoed.
Ter zake van de schenking van de participatiebewijzen is zowel overdrachtsbelasting als schenkbelasting verschuldigd. Hierbij kan echter gebruik worden gemaakt van de eerdergenoemde samenloopregeling.
Rekenvoorbeeld:
Vader bezit in privé een vastgoedportefeuille en is voornemens om een gedeelte van zijn vastgoed te schenken aan de kinderen. De waarde van de vastgoedportefeuille bedraagt € 2.000.000. De onroerende zaken worden ingebracht in het fgr en er worden 200 Participatiebewijzen uitgegeven ad € 10.000.
Vader schenkt vervolgens 10 Participatiebewijzen aan zijn kinderen. De schenkbelasting hierover bedraagt € 10.000. Echter de schenkbelasting is in casu niet verschuldigd, aangezien over een hoger bedrag reeds overdrachtsbelasting is betaald, zijnde € 10.400 (10,4% over € 100.000). Als gevolg hiervan is de hierboven beschreven samenloopregeling van toepassing.
Derhalve is over de schenking geen schenkbelasting verschuldigd!
Conclusie
Tariefvoordeel
Indien u nu vermogen (gedeeltelijk) overdraagt aan uw (klein) kinderen wordt op dit moment een tariefvoordeel behaald van 10%. Het eerste tarief van de schenkbelasting voor schenkingen aan kinderen bedraagt namelijk 10%. Door jaarlijks een deel te schenken van uw vermogen wordt 10% toekomstige erfbelasting bespaard. Bovenstaande tarieven zijn namelijk ook van toepassing in de erfbelasting, waardoor vermogen wat tegen 20% zou vererven, wordt geschonken tegen 10%.
Al uw vermogen dat reeds bij leven word geschonken aan de kinderen, valt niet meer in uw nalatenschap.
Toezicht
Daarnaast kunnen de kinderen reeds zelf vermogen opbouwen, maar wat nog wel volledig onder uw toezicht staat.
Taxperience Family Business
Hierboven hebben wij kort uiteengezet wat de mogelijkheden zijn voor het schenken van vastgoed aan uw (klein) kinderen via een familiefonds. Naast de belastingbesparing met betrekking tot de verschuldigde erf-en schenkbelasting houdt u langer toezicht op uw vermogen, waarbij de kinderen wel alvast meeliften op de financiële voordelen.
Taxperience Family Business bestaat uit fiscalisten en notarissen en heeft ruime ervaring met het begeleiden van vermogensoverdracht aan de (klein) kinderen. Indien u hier vragen over heeft, kunt u contact opnemen met een van onze adviseurs. Wij denken graag met u mee.